Etkili Dinlemenin Önündeki Engeller

İnsanlar genellikle iyi bir dinleyici olduklarını düşünürler ancak etkili dinlemenin önündeki engellerin çoğu farkında bile değildir. Herkes etkili dinleyici olamaz. Bu yazımızda etkili dinleyici olmanın önünde bulunan engellerden bahsedeceğiz. İyi bir dinleyici olamamak beş temel nedene dayanır.

1. Dinlemek çaba gerektirir. Tıpkı belirttiğim gibi, bu sadece sessiz kalmaktan fazlasıdır. Bu gerçekten diğer kişiye yoğunlaşmak demektir. Aktif bir dinleyicide artan kan basıncı, daha yüksek nabız atışı ve daha fazla terleme görülür. Bu denli çaba gerektirdiği için de birçok insan sadece dinlememeyi yeğler.
2. Günümüzde dikkatimizi cezbetmek için radyo, TV, filmler, bilgisayar, kitaplar ve dergiler vs. rekabet eder. Tüm bu gelen uyarıcılarla, uygunsuz gördüğümüz bilgileri dışarıda bırakmayı öğrendik. Ne yazık ki, önemli olan şeyleri de dışarıda bırakıyoruz.
3. İşte iyi bir dinleyici olmamanın üçüncü bir sebebi daha: Diğer kişinin ne söyleyeceğini zaten bildiğimizi düşünürüz. Daha en başından tam bir anlayışa sahip olduğumuzu farz ederiz dolayısıyla konuşmaya hemen dalar ve müdahale ederiz, insanları duymak için gerekli zamanı tanımayız.
4. Dördüncü sebep ise hız uçurumuyla ilgilidir – ne kadar hızlı konuştuğumuz ve ne kadar hızlı dinlediğimiz arasındaki fark -Ortalama bir kişi dakikada yaklaşık 135 ila 175 kelime konuşur fakat dakikada 400 ila 500 kelime anlar. İyi dinlemeyen bir kişi için bu sonuçlara atlamak, rüyalara dalmak, bir yanıt planlamak ya da konuşmacıyla zihninde tartışmak için oldukça çok zaman demektir. En azından zayıf dinleyiciler zamanlarını bu şekilde harcar.
5. Ve iyi dinlememenin beşinci sebebi de bunu nasıl yapacağımızı bilmemektir. Bizler konuşmak, okumak ya da yazmaktan daha fazla dinleriz. Fakat bahse girerim etkin dinleme hususunda hiçbir kursa gitmediniz, gittiniz mi?

Dinlemenin, iletişimin en ihmal edilen ve en az anlaşılan yönü olduğunu düşünüyorum. Ve geniş çapta, bu zayıf bağlantı kötü alışkanlıklardan kaynaklanır. Kısaca, bizler dinlemek için eğitilmedik.

Burada size iyi bir haberimiz var; empatik dinleme becerinizi geliştirebilirsiniz. Bunu nasıl yapacağınızı merak ediyorsanız da hemen https://www.sayginnlp.com/empatik-dinleme-becerileri-ve-empatik-iletisim/ yazımızı okuyun.

Eğitimsiz bir dinleyici bittikten sonra bir konuşmanın büyük olasılıkla sadece %50’sini anlar ve hatırlar. Bu hatırlama oram sadece 48 saat sonra hatta %20′ e kadar düşer. Dolayısıyla eğitimsiz bir dinleyicinin “birkaç gün” önce yer alan bir konuşmayı hatırlaması her zaman eksik ve genelde de yanlış olacaktır. İnsanların tartışılan konular hakkında nadiren uzlaşmaya varmalarına şaşırmamalı!

Etkili Dinlemenin Önündeki Engeller Nelerdir?

• Gürültü: Gürültü işitmeyi engeller. Dikkati dağıtan diş etkileri göz ardı etmeyin, bunlara göz yummayın.
• Fiziksel yapımızdan dolayı: Sinir Sisteminizin konuşma hızından dört kat daha fazlasını dinleyebilme kapasitesine sahip olduğunu biliyor muydunuz? İnsanın sinir sistemi dakikada 600 kelimelik bir konuşma hızını anlama kapasitesine sahip olmasına rağmen, normal bir konuşmanın hızı dakikada 100-150 kelime arasındadır. Bu da insan sinir sisteminin sahip olduğu kapasitenin ancak dörtte biri veya altıda birini kullanması anlamına gelir. Böylece insanın dinlemede olduğu her dakika içinde kafası 450-500 kelimelik bir süre boş kalır ve bu süre dikkatin dağılmasını son derece kolaylaştırarak adeta teşvik eder.
• Konuşmaya aşırı değer verdiğimizden dolayı: Bir çok insan dinlemeyi küçümser. Örneğin insanlara iletişim becerilerini nasıl geliştireceklerini sorsanız çoğunun vereceği yanıt, daha ikna edici olmak yada toplum içinde konuşma becerisini arttırmak şeklinde olacaktır. Çok az insan, iletişim kurmanın temelinin iyi dinleme olduğunu kavramaktadır.Çoğu insan, konuşmaya daha fazla, dinlemeye daha az önem verir. İyi ilişki kuran insanlar, konuşma-dinleme oranını yakından takip eder.

A.B.D. tarihinin en etkili Liderlerinden biri olarak gösterilen Başkan Abraham Licoln şöyle der; “Birisiyle ilişkimde bir sonuç almaya hazırlanıyorsam, zamanımın üçte birini kendi söyleyeceklerimi, üçte ikisini onun söyleyeceklerini düşünerek geçiririm.” Bu iyi bir orandır. Konuştuğumuzun iki katı düşünmeliyiz.

• Etkili dinleme İnsanı yorduğundan dolayı: Sürekli bir insanı dinlemeye konsantre olmak oldukça zordur.Kendinizi her yönüyle karşınızdaki kişiyi anlamaya verirseniz bu tarz bir dinlemenin ne kadar yorucu olduğunu fark edersiniz. Beyninizin yorulduğunu, yıprandığınızı hissedersiniz.

İki psikiyatrist birisi genç, diğeri yaşlı her gün işlerine kusursuz dikkatle giyinmiş olarak giderlermiş. Ama günün sonunda, ihtiyar adam her zamanki gibi taze görünürken, genç doktor yorgun ve üstü başı dağınık halde olurmuş. Sonunda genç doktor meslektaşına; “Bunu nasıl becerebiliyorsun?” diye sormuş. “Tüm gün hastaları dinledikten sonra nasıl bu kadar iyi görünebiliyorsun?” ,“Çok kolay” demiş Yaşlı adam; “Anlattıklarının tek sözcüğünü bile dinlemem.” Birisini uzun süre dinlerseniz sonuç yıpratıcı olur. Yorgunsanız ve zor durumlara düşmek istemiyorsanız etkili bir dinleyicinin daha çok enerji toplayıp konsantre olması gerektiğini unutmayın yada başka güne görüşmenizi erteleyin.

• Kendimizle meşgul olmamız: Dinlemenin önündeki herhalde en aşılmaz engel, insanın kendisiyle meşgul olmasıdır. Hem T.V. izleyip, hem de konuşmaya çalışmak yada gazete okurken bir şeyler söylemeye çalışmak gibi.
• Ön yargı: Söyleyene ya da söylenene ön yargılı yaklaşmak dinlemeyi ve anlamayı engeller.

Dinleme engelleri genellikle en önemli iletişim problemleri arasında ilk sıralarda yer alır. Kendinizi etkin dinleme becerileri konusunda geliştirmek isterseniz etkili iletişim becerileri eğitimi içeriğimizi inceleyebilirsiniz.